Log Kayıtlarının Dijital İz Olarak Önemi
Bilgisayarlar, sunucular, ağ cihazları ve güvenlik sistemleri sürekli olarak arka planda faaliyetlerini kaydeder. Bu kayıtlara “log” adı verilir. Log dosyaları, kullanıcı aktiviteleri, sistem hataları, ağ bağlantıları, uygulama erişimleri ve güvenlik olayları gibi çok çeşitli bilgileri barındırır. Bir olayın gerçekleşme şekli ve zamanı hakkında en güvenilir dijital izler genellikle log kayıtlarında bulunur.
Cihaz Türlerine Göre Log Kaynakları
Farklı cihaz türleri farklı loglar üretir. Örneğin, bir bilgisayarda kullanıcı oturum açma kayıtları, uygulama hataları ve sistem günlüğü bilgileri bulunur. Bir ağ yönlendiricisinde gelen-giden bağlantı bilgileri ve IP trafiği kayıt edilirken, bir güvenlik duvarı (firewall) tehdit algılama ve engelleme olaylarını kaydeder. Hangi cihazın hangi tür logları tuttuğunu bilmek, doğru analizi yapabilmek açısından kritiktir.
Log İncelemesinde Kullanılan Yöntemler
Log analizi, genellikle zamana göre sıralama, belirli olay türlerinin filtrelenmesi, hata kodlarının araştırılması ve şüpheli aktivitelerin ayıklanması gibi tekniklerle yapılır. Büyük log dosyalarında otomatik tarama araçları veya özel yazılımlar kullanılarak anormallikler tespit edilir. Örneğin olağandışı saatlerde yapılan girişler, tekrarlanan hata mesajları veya sistemde tanımsız bir kullanıcı hareketi incelenir.
Olay Zaman Çizelgesi Oluşturma
Bir olayın nasıl geliştiğini adım adım takip edebilmek için log kayıtlarından zaman çizelgesi çıkarılır. Hangi saatte hangi kullanıcı giriş yapmış, hangi dosya çalıştırılmış, hangi ağ bağlantısı kurulmuş gibi bilgiler sıralanarak olayın akışı teknik olarak canlandırılır. Bu yöntem, olayın planlı mı yoksa ani bir saldırı mı olduğunu anlamada büyük rol oynar.
Yetkisiz Erişim ve İhlal Tespiti
Log kayıtları sayesinde yetkisiz girişler, parola denemeleri, başarısız oturum açma girişimleri ve sistem dışı bağlantılar tespit edilebilir. Özellikle iç ağda meydana gelen veri ihlalleri veya dışarıdan gelen sızmalar, loglar üzerinde detaylı bir tarama yapılarak ortaya çıkarılır. Ayrıca kullanılan cihazların IP adresleri ve cihaz kimlikleri analiz edilerek şüpheli aktiviteler kaynağına kadar izlenebilir.
Veri Sızıntısı İzlerinin Analizi
Özellikle dosya sunucuları ve veritabanı sistemlerinde, hangi verilerin ne zaman kopyalandığı, dışarıya aktarıldığı veya değiştirildiği log dosyaları üzerinden anlaşılabilir. Olağan dışı büyük veri aktarımları, yetkisiz kullanıcı erişimleri ve şüpheli veri okuma işlemleri belirlenerek veri sızıntısı analizi yapılır.
Logların Değiştirilip Değiştirilmediğinin Tespiti
Bazı durumlarda olayın üstünü örtmek isteyen kişiler log dosyalarını değiştirmeye veya silmeye çalışabilir. Ancak log dosyalarının kendine özgü oluşturulma ve düzenlenme zamanları vardır. Teknik analizlerle log dosyalarındaki değişiklik girişimleri tespit edilebilir ve delil bütünlüğünün korunup korunmadığı ortaya çıkarılabilir.
Farklı Sistem Loglarının Karşılaştırılması
Bir olayın tüm boyutlarıyla anlaşılabilmesi için sadece bir cihazın değil, aynı zamanda farklı sistemlerin logları da birbiriyle karşılaştırılır. Örneğin bir bilgisayardan dosya aktarımı yapılmışsa, hem bilgisayarın logları hem de ağ cihazının bağlantı logları incelenerek olay doğrulanır. Bu çapraz kontrol yöntemi, analiz sonuçlarının güvenilirliğini artırır.
Siz de bir olayla ilgili cihaz veya sistem log analizi yaptırmak veya teknik görüş almak istiyorsanız bizimle iletişime geçebilirsiniz. Tüm süreçler gizlilik ilkesiyle ve yasal çerçevede yürütülmektedir.
